Tháng Cô Hồn: Kiêng Gì, Cúng Gì? Giải Mã Nguồn Gốc & Ý Nghĩa 2025

Khi nói về tháng cô hồn, điều mà nhiều người quan tâm nhất có lẽ là những điều cần tránh. Dưới góc độ tâm linh và từ những lời dặn dò của người xưa, mình đã tổng hợp lại một số điều kiêng kỵ phổ biến. Bạn hãy xem đây là một sự tham khảo để tâm mình được an yên hơn nhé.

• Kiêng kỵ đi chơi đêm muộn: Người xưa tin rằng, ban đêm là lúc năng lượng âm thịnh, các vong hồn hoạt động mạnh nhất. Việc đi lại vào đêm khuya trong tháng này được cho là dễ gặp những điều không may hoặc bị trêu ghẹo.
• Kiêng kỵ phơi quần áo ngoài trời vào ban đêm: Có một quan niệm rằng, những chiếc áo quần phơi qua đêm có thể bị các chúng sinh lang thang “mượn” mặc, để lại âm khí không tốt cho người chủ.
• Kiêng kỵ nhặt tiền bạc rơi vãi trên đường: Tiền lẻ rơi trên đường trong tháng 7 có thể là tiền người ta cúng cho các vong hồn. Nếu mình nhặt lấy, chẳng khác nào mình đang giành lấy đồ của họ, dễ rước phải tai ương.
• Kiêng kỵ gọi tên nhau vào ban đêm: Việc gọi tên nhau giữa đêm khuya vắng được cho là sẽ khiến ma quỷ ghi nhớ tên người được gọi, từ đó đi theo quấy phá.
• Kiêng kỵ cắm đũa thẳng đứng vào bát cơm: Hình ảnh này trông giống như việc thắp nhang cho người đã khuất, được xem là một hành động mời gọi ma quỷ vào nhà dùng bữa chung.
• Kiêng kỵ thực hiện các việc lớn như cưới hỏi, xây nhà, khai trương: Theo quan niệm dân gian, việc cử hành những đại sự trong tháng cô hồn dễ gặp trắc trở, không được hanh thông.
• Kiêng kỵ hù dọa người khác khiến họ giật mình: Người ta tin rằng việc hù dọa làm người khác “hồn bay phách lạc” sẽ tạo cơ hội cho ma quỷ xâm nhập vào cơ thể họ.
• Kiêng kỵ cắt tóc hoặc nhổ lông chân: Tóc và lông trên cơ thể được xem là một phần dương khí của con người. Cắt bỏ chúng trong tháng 7 có thể làm dương khí suy giảm, dễ bị năng lượng âm ảnh hưởng.

Ví dụ thực tế: Mình có một người bạn, vì không để ý nên đã nhặt một tờ tiền lẻ trên đường vào một buổi tối Rằm tháng 7. Dù không có chuyện gì quá nghiêm trọng xảy ra, nhưng bạn ấy chia sẻ rằng cả tuần sau đó tâm trạng luôn bồn chồn, bất an. Dù đúng hay sai, việc “có thờ có thiêng, có kiêng có lành” vẫn giúp tâm lý chúng ta vững vàng hơn.

Sau khi điểm qua những điều cần tránh, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu sâu hơn về bản chất của tháng đặc biệt này nhé.

Tháng cô hồn, theo quan niệm dân gian, chính là tháng 7 Âm lịch hàng năm. Nguồn gốc của tên gọi này xuất phát từ tín ngưỡng dân gian lâu đời của các nước Á Đông. Tương truyền, đây là thời điểm mà Đức Diêm Vương, vị vua cai quản cõi âm, sẽ ra lệnh mở cửa địa ngục (còn gọi là Quỷ Môn Quan). Khi cánh cửa này mở ra, tất cả các vong hồn, đặc biệt là những vong nhân không có người thờ cúng, những linh hồn còn nhiều oan khuất hay còn gọi là ma đói, sẽ được phép trở về dương thế. Vong hồn trở về dương thế trong khoảng thời gian này.

Tuy nhiên, đừng vội nhìn tháng cô hồn chỉ với một màu sắc u ám. Đằng sau những câu chuyện có phần đáng sợ ấy là một ý nghĩa nhân văn vô cùng sâu sắc. Tháng 7 Âm lịch cũng là tháng Xá tội vong nhân. Đây được xem là một “mùa ân xá” của cõi âm, là dịp để các linh hồn có cơ hội được siêu thoát. Việc người trần gian làm lễ cúng cô hồn chính là hành động bố thí, thể hiện lòng từ bi, san sẻ thức ăn, vật dụng cho những linh hồn đói khổ, giúp họ bớt đi phần nào đau khổ và sớm ngày được siêu sinh. Vì vậy, tháng 7 không chỉ là tháng của ma quỷ, mà còn là tháng của lòng nhân ái và sự bao dung. Tháng 7 Âm lịch cũng trùng với Lễ Vu Lan và còn được gọi là Tết Trung Nguyên, một trong những ngày lễ quan trọng trong văn hóa phương Đông, tương tự như Tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5.

Việc cúng cô hồn là một nghi lễ quan trọng, thể hiện lòng thành của gia chủ. Người dân cúng vong hồn với mong muốn được bình an. Dưới đây là những hướng dẫn cơ bản để bạn có thể thực hiện nghi lễ này một cách trang nghiêm và trọn vẹn.

Cần chuẩn bị mâm cúng cô hồn như thế nào?

Một mâm cúng cô hồn đầy đủ thường bao gồm các lễ vật chay như cháo loãng, muối, gạo, hoa quả, bánh kẹo, tiền vàng, nước và nhang đèn. Quan trọng nhất là không cúng đồ mặn.

Một mâm cúng cô hồn không cần quá cầu kỳ, quan trọng nhất là sự thành tâm. Mâm cúng cô hồn bao gồm cháo loãng và các lễ vật chay khác. Đặc biệt, mâm cúng cô hồn không có đồ cúng mặn, vì người ta tin rằng đồ mặn sẽ khơi dậy lòng tham sân si của các vong hồn. Lễ vật thường có:

• Muối và gạo (sau khi cúng xong sẽ rải ra bốn phương tám hướng).
• Một nồi cháo trắng nấu loãng.
• Hoa quả (5 loại với 5 màu sắc).
• Bánh kẹo, bỏng ngô.
• Tiền vàng, giấy áo.
• Nước lọc hoặc nước ngọt.
• Nhang và đèn (nến).

Để thể hiện lòng thành kính, việc chuẩn bị lễ vật tươm tất là rất quan trọng. Thay vì các loại hương thông thường, mình tin rằng việc sử dụng những nén nhang trầm tự nhiên sẽ giúp không gian thêm phần thanh tịnh và trang nghiêm. Làn khói trầm thanh khiết như một sợi dây kết nối tâm linh, gửi gắm lòng thành của người sống đến với các chúng sinh ở cõi vô hình. Đây cũng là một trong những lý do nên đốt Trầm hương khi nào để phát huy tối đa công dụng.

Nên chọn thời gian và địa điểm cúng như thế nào?

Thời gian cúng cô hồn tốt nhất là vào buổi chiều tối và địa điểm đặt mâm cúng phải là ở ngoài sân hoặc trước cửa chính, tuyệt đối không đặt trong nhà.

Thời gian cúng tốt nhất là vào buổi chiều tối trong các ngày của tháng 7, vì đây là lúc dương khí yếu dần, các vong hồn có thể dễ dàng nhận lễ vật hơn. Địa điểm đặt mâm cúng phải là ở ngoài sân hoặc trước cửa chính, tuyệt đối không đặt trong nhà hay ở bậu cửa.

Văn khấn cúng cô hồn nên đọc ra sao?

Khi đọc văn khấn cúng cô hồn, bạn cần đọc với giọng trang nghiêm, rõ ràng và quan trọng nhất là xuất phát từ cái tâm chân thành, thành kính.

Bạn có thể tìm các bài văn khấn cúng chúng sinh có sẵn trên mạng hoặc trong các sách văn khấn. Khi khấn, hãy đọc với giọng trang nghiêm, rõ ràng, và quan trọng nhất là xuất phát từ cái tâm chân thành của mình, tương tự như sự thành tâm khi chuẩn bị các bài văn khấn mùng 1 hàng tháng.

Nhiều người thường nhầm lẫn giữa hai nghi lễ này vì chúng cùng diễn ra trong Rằm tháng 7. Tuy nhiên, về bản chất, đây là hai nghi lễ có nguồn gốc và ý nghĩa hoàn toàn khác biệt.

Trong ngày này, các Phật tử thường thực hiện nghi thức “Bông hồng cài áo”. Nghi thức cài hoa có màu đỏ và trắng: ai còn cha mẹ thì cài bông hồng đỏ, ai đã mất đi đấng sinh thành thì cài bông hồng trắng. Việc này cũng giống như cách chúng ta chọn một chiếc vòng Trầm hương hợp mệnh để thể hiện cá tính và niềm tin riêng của mình.

Thay vì chỉ tập trung vào việc kiêng kỵ, chúng ta hoàn toàn có thể biến tháng cô hồn thành một mùa gieo trồng phước báu. Dưới đây là một vài gợi ý từ mình:

1. Thực hành lòng hiếu thảo: Dành thời gian quan tâm, chăm sóc cha mẹ, ông bà nhiều hơn. Nếu cha mẹ đã khuất, hãy dọn dẹp bàn thờ, dâng hương và tưởng nhớ về công ơn của họ. Đây chính là tinh thần cốt lõi của Lễ Vu Lan.
2. Làm việc thiện, ăn chay: Hãy ăn chay ít nhất một vài ngày trong tháng, hạn chế sát sinh và làm các việc từ thiện như phóng sinh, quyên góp, giúp đỡ người khó khăn.
3. Đi chùa cầu an: Đến chùa thắp một nén hương, và việc hướng dẫn thắp nhang đúng cách cũng thể hiện lòng thành kính của bạn. Việc cầu nguyện cho gia đạo bình an và các vong linh được siêu thoát là một hành động rất ý nghĩa.
4. Thanh tẩy không gian sống: Giữ cho nhà cửa luôn sạch sẽ, thoáng đãng. Một cách mình rất thích để giữ cho không gian sống và tâm trí luôn thanh tịnh là thực hành chánh niệm (mindfulness) và xông Trầm Hương. Làn khói Trầm dịu nhẹ không chỉ giúp thanh tẩy năng lượng tiêu cực mà còn mang lại cảm giác bình yên, thư thái. Đây cũng chính là một trong những tác dụng của Trầm hương trong phong thủy được nhiều người tin tưởng.

“Trong tâm linh, không gian sống sạch sẽ và tràn đầy năng lượng tích cực chính là một lớp áo giáp bảo vệ chúng ta khỏi những điều không may.”